Bartın’ın Amasra ilçesinde yürütülen Amastris Antika Kenti’ndeki istirdat kazılarında antika Mısırlılara ilişik olduğu değerlendirilen amulet (tılsımlı damga damga) bulundu.

Milli Eğitim Bilimi Bakanlığına 2014’te bağışlanan ve meslek inşaatı amacıyla asıl kazılarına başlanan alanda 2017’dahi, Roma dönemine ilişik olduğu değerlendirilen ara sıra kalıntılara ulaşıldı. Bunun konusunda yapım çalışmaları durdurularak düzlük siper altına alındı.

Tarihi kalıntıların gün yüzüne çıkarılması üzere haziranda Amasra Müze Müdürlüğü başkanlığında ve Bartın Üniversitesinin ilmî danışmanlığında başlatılan istirdat kazıları sürerken, ünik (biricik, eşi olmayan) tıpkısı buluntuyla karşılaşıldı.

Piramidal damga mühür formundaki amulet, 2 santimetrekare ve ehram şeklinde 0,9 santim yüksekliğe eş. Amulette, adi uzanmış iyi elde tutulan tığ ve iki kanat ile kod karakterleri üzere mütenevvi işaretler bulunuyor.

“Bu mührün ne anlamı taşıdığını araştıracağız”

Bartın Üniversitesi Gökçe Yazın Fakültesi Kazı Bilimi Bölümü Başkanı Doç. Dr. Fatma Bağdatlı Çam, gazetecilere, amuletin, milattan sonra 2. yüzyıla tarihlenen ve mermerden mensur edilen tıpkı Roma yapısında ele geçirilen evvel ünik işaret olduğunu söyledi.

Amuletin, ayak tabanı kısmı kare, ense kısmı piramidal formda ve obsidyen taşından yapılmış tıpkı iz olduğunu anlatan Çam, şu bilgileri paylaştı:

“Eserin ayak tabanı kısmında, kazıma çizgilerle betimlenmiş Darı dininden tanıdığımız Cenabıhak Bes’in betimlendiği aynı figür saha aldığını görüyoruz. Eserin art kısmındaysa demotik adına isimlendirilen çarkıt Darı dinindeki harf karakterleriyle tılsımlı sözlerin vadi aldığını görüyoruz. Eserin üzerindeki kod karakterleri bile belli bu mandepsi ettiği sığınma anlamını meni etmekte. Bire Bir nevi tılsımlı bilinçlilik olarak, döneminde tıpkı kişinin üzerinde taşıdığı, kötülüklerden, hastalıklardan korunmak yahut ne anlamda korunmak istiyorsa o anlamda üstünde taşıdığı ayrımsız bilinçlilik olarak tanımlayabiliriz. Anadolu’da, kazılar sırasında Roma tabakasında bulunmuş bitevi olduğunu söyleyebiliriz.”

Çam, eserin bulunmasının arkeologlar açısından kebir ve heyecanlandıran tıpkısı gelişme olduğunu belirterek, “Bu mührün hangi anlamı taşıdığını ve üzerinde taşıyan kişinin ayrımsız rahip mi ilmek görevlisi mi olduğunu yahut bire bir kişinin afiyet ve düzenlilik amacıyla mı taşıdığını araştıracağız. Ihtimal da lejyonda (Roma askeri bağlantı) memur benzeri askerin doğudaki görevi sırasında buraya getirip getirmediğini ortaya çıkaracağız.” diye konuştu.