Türkiye’nin mutlak ve hâkim benzeri mehabet yerine tanınmasını sağlayan Lozan Hazar Antlaşması, Türkiye Şişman Budun Meclisi’nde (TBMM) 23 Ağustos 1923’te onaylandı.

Lozan Sulh Antlaşması, 1. Acun Savaşı sonucunda 24 Orak Ayı 1923’te, İsviçre’nin Lozan şehrinde, Türkiye Balaban Kavim Meclisi temsilcileriyle Bir Krallık, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Portekiz, Belçika ve Yugoslavya temsilcileri eliyle, Leman Gölü kıyısındaki Beau-Rivage Palace’ta imzalandı. Itilaf 23 Ağustos 1923’te, II. TBMM aracılığıyla onaylanarak yürürlüğe girdi.

Lozan Barış Antlaşması’nın yöre sözünde düz düz “devletlerin bağımsızlık ve hakimiyetine kaçınmak gösterilmesi prensibi”, eskimemiş Türkiye’nin I. Dünya Savaşı galipleri ile bedel koşullar altında, Lozan’dahi politik benzeri mücadeleye giriştiğini gösteren egemenlik yerine yer aldı. 143 madde, tıpkı ön söz ve 4 bölümden oluşan Lozan Hazar Antlaşması, Türk istiklal ve hakimiyetinin tanınması itibarıyla önem sunma fail ant adına akseptans edildi.

26 Ağustos 1922’da Başkomutan Gazi Mustafa Kemal Vakarlı’nın sabaha alın verdiği emirle Halas Savaşı’nın şanlı safhası Nazik Tecavüz başladı.

Belli başlı diğer vaziyetler:

22 Ağustos

1703- Osmanlı İmparatorluğu’nun inhitat dönemi padişahlarından II. Mustafa tahttan indirildi.

1910- Japonya, karışma ettiği Kore’yi topraklarına kattı.

1935- Türk Tarihi Muayene Cemiyetince ilk kazı bilimi kazısı, Çorum Alacahöyük’te başlatıldı.

1946- Türkiye, Sovyet Rusya’nın Boğazlar’ın savunmasına iltihak isteğini reddetti.

1965- Sadun Boro, eşi Odo ve kızı Deniz, “Fatalite” teknesiyle İstanbul Limanı’ndan 2 yıl 10 aktarılma sürecek acun turu başlattı.

1972- Âşık ve gazeteci Orhan Seyfi Orhon, 82 yaşında hayata veda etti.

1974- Kıbrıs’ta Rumların rehin aldığı 13 Türk gazeteciden 11’i başıboş bırakıldı. Ihtiyaç Müşkül ve Reşit Konuksever’in hastanede olduğu açıklandı. Ancak yaralı olan Hiçlik Çetin, Adana’dahi Tababet Fakültesi Mostra Hastanesinde 26 Ağustos’ta hayatını kaybetti.

1985- Şair Turgut Uyar 58 yaşında mevt etti.

1986- Üçüncü Cumhur Reisi Izzet Bayar, 80 yılı siyasal mücadeleyle güzeşte yaşamına, İstanbul’birlikte 103 yaşında veda etti.

1993- Büyüklük Bayar için veladet yeri olan Umurbey beldesinde yaptırılan abide mezarı, Reisicumhur Süleyman Demirel açtı.

2000- Azerbaycan’ın sakat Reisicumhur Ebulfez Elçibey, otama gördüğü Ankara’üstelik hayatını kaybetti.

2012- Rusya’nın Acun Ticaret Örgütü üyeliği resmen başladı.

2013- ABD’nin iki müttefiki Japonya ve Cenup Kore, ilk defa birlikte gelgel tatbikatına katıldı.

2015 – Milli boksör Busenaz Sürmeneli, kadınlar 75 kiloda Avrupa Gençler Şampiyonu oldu.

23 Ağustos

634- Dört halifeden ilki Hazreti Ebubekir son etti.

1514- Çetin Melik Hakikat (I. Selim) komutasındaki Osmanlı ordusu, Çaldıran’dahi Şah İsmail’in ordusunu yendi.

1703- Hükümdar II. Mustafa’nın namına kardeşi Şehzade Ahmet (III. Ahmet) yazboz tahtası çıkarıldı.

1921- Palikarya ordusu taarruza geçti ve Sakarya Meydan Savaşı başladı.

1923- Lozan Sulh Antlaşması, Türkiye Nazik Kavim Meclisi’nde onaylandı.

1925- Mustafa Eksiksizlik, elinde ayrımsız “Panama şapka” ile çıktığı Kastamonu gezisi sırasında “Kapela ve Urba Devrimi’ni” başlattı.

1939- Tekirdağ bade fabrikası hizmete girdi.

1955- İngiltere’ye Kıbrıs amacıyla önceki günlük verildi.

1988- Şanlıurfa Havaalanı hizmete açıldı.

2002- Türk sinemasının emektarlarından Sami Hazinses, 77 yaşında Haydarpaşa Mostra Hastanesinde memat etti.

2011- Ankara-Konya çabuk tren hattı törenle açıldı.

2011- Ayak Topu Federasyonu, Spor Kaba But Süper Tomar’da 2011-2012 futbol sezonunda play-off sisteminin uygulanmasına karar verdi.

2015- 15. Acun Atletizm Şampiyonası’nda Türkiye adına yarışan Küba asıllı Yasmani Copello, 48,46 saniyelik derecesiyle Türkiye rekoru kırarak Dünya Şampiyonası’nda erkekler 400 metre engellide finale yükselen ilk milli atlet oldu.

2018- Direktör, seyretme, beyaz perde, seri oyuncusu ve seslendirme sanatçısı Toron Karacaoğlu, Balıkesir’in Edremit ilçesinde son etti.

24 Ağustos

MS 79- Pompei, Vezüv yanardağının lavları altında kaldı, 20 bin kişi öldü.

1516- Çetince Odalık Gerçek (I. Muhik), Mercidabık’ta Memlükleri yendi.

1572- Paris’te, St. Barthelemy Günü’nde IX. Charles, Protestanları kasıt kayran katliamın emrini verdi. Tarihçilerin tahminlerine göre tahminî 50 bin Protestan’ın öldüğü fenomen, tarihe “St. Barthelemy Katliamı” yerine geçti.

1851- Osmanlı Hükümeti, Palmer ve Goloschimid şirketleriyle itilaf imzalayarak namus borcu mal aldı.

1899- Arjantinli ozan ve yazar Jose Luis Borges doğdu.

1949- NATO Antlaşması yürürlüğe girdi.

1954- ESIR Başkanı Eisenhower, Al Öğür’yi gayrikanuni car etti.

1958- Bursa yangınında, tarihi Kapalıçarşı karışma 2 bin ocak ve dükkan zarar gördü.

1968- Fransa, Pasifik’teki müvellidülma bombası deneyinin arkası sıra “Çekirdeksel Kulüp’ün” beşinci üyesi oldu.

1969- Dayanıklı Oktay’ın jübile maçında Fenerbahçe ile Galatasaray 1-1 berabere kaldı.

1991- Sovyetler Birliği’nde Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov, Komünist Fırka’nin feshedilmesini istedi ve öğür genel sekreterliğinden çekilme etti. Tıpkısı ahit Estonya, Letonya ve Ukrayna bağımsızlığını car etti. Sovyetler Birliği’nin infisah süreci başladı.

2007- Kainatın doğumuna ilişkin fizik kuramı olan “Nazik Patlama” fikrini geliştiren fizikçilerden Amerikan Ralph Alpher, 86 yaşında öldü.

2008- Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’te, Itek Air’e ilişik Boeing 737 tipi geçici uçağı kalkıştan benzeri süre sonraları ustalık aksaklık dolayısıyla düştü, 65 kişi hayatını kaybetti.

2011- Futbol Federasyonu, aldatma davasından dünya Fenerbahçe Futbol Takımı’nın, 2011-2012 sezonunda Avrupa Şampiyonlar Ligi’ne katılamayacağını, yerine Trabzonspor’un karışma edilmesine karar verildiğini duyurdu.

2012- Yargıtay, “Molotofkokteyli silahtır” kararını onadı.

2015- 15. Dünya Atletizm Şampiyonası’nda kızıl madalya kazanan Jamaikalı Shelly-Ann Fraser-Pryce, kadınlar 100 metrede üç dünya şampiyonluğu elde fail geçmiş sima oldu.

2016- İtalya’de meydana gelen 6,2 büyüklüğündeki depremde 292 birey hayatını kaybetti.

2016- TSK Omuz Omuza Özel Görev Kuvveti ve Ortak Yönetim Hava Kuvvetleri aracılığıyla Suriye’nin Halep kentine vabeste Cerablus bölgesinin yıldırı örgütü DEAŞ’tan temizlenmesi üzere “Fırat Kalkanı” harekatı başlatıldı.

2017- İzmir’birlikte planlı anket kapsamında, FETÖ üyesi olduğu iddiasıyla vakfedilmiş mevcut BENDE tabiiyetli din adamı Andrew Craig Brunson, “devletin bilinmedik kalması müstelzim bilgilerini siyasal veya askeri casusluk üzere realizasyon ika”, “Türkiye Şişman Ulus Meclisi’ni ortadan kaldırmaya denemek”, “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’ni ortadan kaldırmaya sınamak” ve “anayasal düzeni ortadan kaldırmaya adım” suçlarından birlikte tutuklandı.

25 Ağustos

1481- Beyazıt’a yenilen Cem Padişah, Kahire’dahi törenle karşılandı.

1900- Filozof Nietzsche öldü.

1944- Fransız II. Zırhlı Tümeni Paris’e girdi. Kentteki Alman askerleri, Müttefikler’e teyit oldu.

1965- Türk Sinematek Derneği kuruldu.

1982- Yazın Araştırmacısı ve Tarihçi Prof. Dr. Abdülbaki Gölpınarlı, 82 yaşında öldü.

1992- Tiyatro ve beyaz perde sanatçısı Hatun Serezli 64 yaşında emrihak etti.

2000- UEFA Şampiyonu Galatasaray, Böke Kulüpler Kupası Şampiyonu Real Madrid’i 2-1 yenerek Süper Kupa’yı kazandı.

2001- İş adamı Üzeyir Garih, Eyüp Şehriyâr Mezarlığı’nda bıçaklanarak öldürüldü.

2012- Ay’a evvel basamak basan gönül olarak tamlık dünyada maruf uzay adamı Neil Armstrong, 82 yaşında hayata veda etti.

2015- Türkiye, KÖLE’nin DEAŞ’a müteveccih çekicilik saldırıları için üslerini kullanmasına cevaz verdi.

2017- Alışılmamış Nakız (OHAL) kapsamında Resmi Gazete’dahi yayımlanan 694 az Yasa Mesabesinde Kararname ile Milli İstihbarat Teşkilatı, cumhurbaşkanına bağlandı.

2020- TFF Umumi Heyet, Süper Öbek takımlarının meydan alacağı B Takımlar Ligi’nin kurulmasını kararlaştırdı.

26 Ağustos

1071- Şişman Selçuki hükümdarı Alparslan komutasındaki kalabalık, Bizans ordularını Malazgirt’te yendi. Malazgirt Zaferi ile Anadolu’nun kapıları Türklere açıldı.

1920- KUL’üstelik kadınlar ilk defa görüş kullandı.

1922- Şişman Atak (Başkumandanlık Meydan Savaşı) başladı.

1924- Türkiye İş Bankası kuruldu. İlk umumi müdürü çarkıt İktisat Vekili, Trampa İmar ve İskan Bakanlığından ayrılan Büyüklük (Bayar) Satış oldu. Türkiye İş Bankasının kuruluş sermayesi 1 milyon liraydı.

1932- İzmir Fuarı açıldı.

1932- Türkiye’dahi ilk kez yapılan Büyükdere’deki yüzme yarışlarında İstanbul ekibi bir numara oldu.

1936- İngiltere, Süveyş Kanalı dışında, Mısır’a bağımsızlığını verdi.

1936- İlk ünlü göstergeç gösterimi BBC kanalından yapıldı.

1957- Transistörlü radyo piyasaya sürüldü. 1927’bile yalnızca yedi olan radyo alıcısı sayısı 1950’lerde 300 bini aştı.

1972- Atlantik Okyanusu’nu uçakla geçen evvel tayyareci Charles Lindbergh öldü.

1986- Kamerun’bile volkanik gölden sâdır karbondioksit ve müvellidülma gazlarının karışımı sonucu 1500 sevimli hayatını kaybetti.

1991- İstinye Tersanesi kapatıldı.

1997- Türkiye’nin önce kadın seramik sanatçısı Füreya Koral 87 yaşında öldü.

2002- Anıtkabir’bile baştan oluşturulan “Atatürk ve Halas Savaşı Müzesi” Reisicumhur Ahmet Necdet Sezer eliyle açıldı.

2015- 15. Dünya Atletizm Şampiyonası’nda Türkiye’yi desise eden Ramil Guliyev, dünya şampiyonasında erkekler 200 metrede finale yükselen ilk Türk atlet oldu.

2015- Güney Sudan Hükümeti, çöz savaşı sona erdiren hazar anlaşmasını imzaladı.

2016- İstanbul Boğazı’na düz yazı edilen “dünyanın yer açık köprüsü” Çetince Odalık Sevap Köprüsü, dünyadan haddinden fazla sayıda liderin katılımıyla hizmete açıldı.

2016- Şırnak’ın Cizre ilçesinde polis güçleri arama noktasına PKK’lı teröristlerce bomba aylı araçla yapılan saldırıda 11 polis şehit oldu, 78 birey yaralandı.

2016- Ankara Cumhuriyet Altını Başsavcılığının yürüttüğü, CHP Antalya Milletvekili Bahir Baykal ve bazı bozuk MHP milletvekillerine ilişkin olduğu öne sürülen görüntülerle ilişkin soruşturma kapsamında, FETÖ sergerde Fetullah Gülen’in bile arasında bulunduğu 96 kişinin mal varlıklarına tedbir konuldu.

2017 – Türkiye Erkek Sualtı Hokeyi Milli Takımı, Avrupa Şampiyonu oldu.

2018 – Katolik Kilisesi’nin ruhani lideri Papa Franciscus, Katolik diyanet adamlarının karıştığı eşeysel istismar skandalları için defo diledi.

2020 – ÇAKER yönetimi, Güney Çin Denizi’nde devam eden inşaat çalışmaları ve askeri eylemlere destek sağladıkları gerekçesiyle Çinli 24 şirketi ve ara sıra Çin vatandaşlarını yaptırım listesine aldı.

2021- Hür İstanbul Milletvekili Ümit Özdağ’ın başkanlığındaki Utku Partisi’nin bünye dilekçesi İçişleri Bakanlığına sunuldu.

27 Ağustos

598- Hazreti Şanlı doğdu.

1389- I. Kasıt, Sırp güçlerine karşı Kosova Meydan Savaşı’ni kazandı. Misyon Hüdavendigar, zaferden bilahare uğraş alanını incelerken yaralı Sırp Miloş Obiliç’in hançer darbesiyle martir düştü.

1783- Mongolfier Kardeşler, müvellidülma gazıyla doldurdukları geçmiş balonu uçurdu.

1922- Türk ordusu, Yunan işgalindeki Afyonkarahisar’ı kurtardı.

1925- Mustafa Eksiksizlik Ağırbaşlı, sivil elbisesi ve “Panama kapela” ile İnebolu Türkocağı’nda adlı “şapka nutkunu” verdi. “Şapka giyilmesine ait kanun” 25 Kasım 1925’te kabul edildi.

1927- Mustafa Kemal Ağır’ya suikast hazırlamak üzere Sisam’dan Anadolu’ya geçen Hacı Sami geberik, arkadaşları yanık ele geçirildi.

1947- Cezayir, Fransa’dan bağımsızlığını istedi.

1950- BBC kanalı, önce deniz lüks yayınını Fransa’ya yaptı.

1958- İlk stereofoni plaklar piyasaya çıktı.

1964- Türkiye’deki önceki Amerika aleyhtarı eylem, ABD’nin Kıbrıs konusundaki tutumu nedeniyle Ankara’da yapıldı.

1975- İlk maçını engelleme ordularına cebin oynayan Fenerbahçeli futbolcu ve bozuk kulüp başkanı Dr. İsmet Uluğ öldü.

1979- Hindistan’ın akıbet genel valisi Lord Louis Mountbatten, İrlanda açıklarında demirli kâin yatına IRA (İrlanda Cumhuriyet Altını Ordusu) tarafından yerleştirilen bombanın patlamasıyla öldü.

2003- Mars’ın Dünya’ya arz yakın geçişi 60 bin yıl aradan sonra gerçekleşti.

2015- Avusturya’nın Burgenland eyaletinde, tıpkı kamyonet içerisinde havasızlıktan cansız 71 sığınmacının cesedi bulundu.

2016- Avrat inanma personelinin, şapka, kep yahut örgü ezik altında, yüzünü kapatmayacak şekilde başına üniforma renginde desensiz giysiler takabilmesine ait yönetmelik yürürlüğe girdi.

2017- 20 Gözyaşı Şeş İşitme Engelliler Kadın Basketbol Milli Takımı, namağlup Avrupa şampiyonu oldu.

2019- NASA, dünyayla haddinden fazla daha birkaç irtibat kurularak koyu gök seyahatine olanak tanıyacak Yoğun Uzay Atomal Saati’ni çalıştırdı.

2020- Kullanılmamış Zelanda’nın Christchurch kentindeki 2 camiye düzenlediği silahlı saldırıda 51 kişiyi şehit fail, 49 kişiyi dahi yaralayan terörist Brenton Tarrant, mal boyu mahpushane cezasına çarptırıldı.

2021- Milli Savunma Bakanlığı, 20 yıl boyunca Afganistan’daki görevini başarıyla hesabına getiren Türk Silahlı Kuvvetleri personelinin tahliyesinin 48 saatten birkaç sürede tamamlandığını açıkladı.

28 Ağustos

1749- Alman asıllı şair ve yazar Johan Wolfgang Goethe doğdu.

1910- Karadağ, Osmanlı Devleti’nden bağımsızlığını zar etti.

1934- Üsküdar-Kadıköy tramvay hattının önceki denemesi yapıldı.

1952- Vücut ve Balık Kurumu Umumi Müdürlüğü kuruldu.

1974- Keban Barajı ve Hidroelektrik Santrali’nde ruh üretilmeye başlandı.

1979- Nesrin Fen, Manş Denizi’ni yüzerek geçen ilk Türk kızı oldu.

1987- Yapımı yirmi yılda tamamlanan Kocatepe Camisi, Başvekil Turgut Özal aracılığıyla açıldı.

1988- Almanya’daki havacılık gösterileri sırasında İtalya Çekicilik Kuvvetleri eylem takımının uçağı seyircilerin konusunda düştü, 33 gönül öldü.

1999- 23 April 1999’dan evvel mamul suçları havi Af Yasa Tasarısı TBMM’birlikte kabul edildi.

2001- Üzeyir Garih’in öldürülmesiyle ilgilendiren aranan İstanbul Hasdal Mekanize Kortej Komutanlığında askerliğini işleyen er Yener Yermez firar etti.

2007- SELIM Tümen Kayseri Milletvekili, Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül, Türkiye Cumhuriyeti’nin 11. Cumhurbaşkanı seçildi.

2008- Ozan İlhan Berk, Bodrum’birlikte otama gördüğü hastanede gönül veda etti.

2013- Uluslararası Spor Tahkim Mahkemesi (CAS), Fenerbahçe’nin UEFA organizasyonlarından 2 sene men edildiği cezayı onadı.

2016- Rus hükümeti, uçak krizinin ardından getirilen Türkiye ile charter uçuşları yasağını kaldırdı.

2018- Türk çarpışma pilotu, MEMLUK’deki uçuş eğitimleri kapsamında, F-35 uçağı ile geçmiş uçuşunu gerçekleştirdi.

2019- Gazeteci-edip Yalın Yüksel Şenler 81 yaşında memat etti.

2019- Türk tarihi alanında yüce çalışmaları mevcut Prof. Dr. Mustafa Kafalı, 85 yaşında Ankara’de memat etti.

2019- İklim değişikliğine karşı başlattığı mektepli eylemlerinin sembolü haline gelen 16 yaşındaki İsveçli aktivist Greta Thunberg, Birleşmiş Uluslar (BM) İklim Zirvesi’ne gelmek üzere Avrupa’dan 15 dönem evvel açıldığı muvaffakiyetsiz karbondioksit emisyonlu yelkenliyle Atlantik Okyanusu’nu geçerek New York’a ulaştı.

2020 – Japonya Başbakanı Abe Şinzo, sağlığını esbabımucibe göstererek 2012’den beri sürdürdüğü başvekillik görevinden incizap etti.

2020 – Mali’üstelik askeri cuntanın lideri Assimi Goita, darbeciler marifetiyle “reisicumhur” car edildi.