Ticaret Bakanı Mehmet Muş, gümrüklerde yakalanan mızrap ile ilişkin CHP Balıkesir Saylav Fikret Şahin’in “Yakalanan yüzdelik 10, yakalanmayan yüzde 90’dır” sözüne “Gümrüklerle alakalı yapılan metal rakamını açıkladım ben burada. Yakalananlar yüzde 10’sa yakalanmayan yüzde 90’dır kabilinden aynı ifade kullanıyor. Burayı yakın izleme ediyoruz, kilolu tedbirler alıyoruz. Ancak ego yüzde 90 yakalanmıyor diye ayrımsız madde söylemiyorum” diye karşılık verdi.
TBMM Tasrif ve Bütçe Komisyonu’nda zaman Tecim Bakanlığı, Helal Akreditasyon Kurumu, Rakiplik Kurumu 2021 yılı değişmez hesap kanun teklifi, 2023 yılı bütçe yasa teklifi ve Sayıştay raporları görüşüldü.
Icra Vekili Mehmet Muş, çevrim boyu milletvekillerinden gelen eleştirileri karşıladı, soruları yanıtladı. Nazır Muş, şunları söyledi:
“(CHP Balıkesir Milletvekili Fikret Şahin’in sorusuna yanıt namına) Gümrüklerle müntesip yapılan metal rakamını açıkladım ego burada. Yakalananlar yüzdelik 10’sa yakalanmayan yüzde 90’dır kabil benzeri ifade kullanıyor. Burayı yakın izleme ediyoruz, yavaş tedbirler alıyoruz. Fakat ben yüzdelik 90 yakalanmıyor diye niteleyerek ayrımsız molekül söylemiyorum. Hakeza bir şeyi söylemek yanlış. X- raylar var, bileşimli zeka kullanılıyor. Mevrut bilcümle konteynerler ilişkin bölgelerde o trafikten geçiriliyor. Dedektör köpekleri ile bunlar aranıyor. Türkiye bu işin yeryüzü büyük mücadelesini veren ülkeler ortada geliyor. Ama demincek yüzdelik 90 yalamadınız. Hangi vesika ve bilgiye, neye bakarak bunu söylüyorsunuz. Mebus olmayıp, sokakta ahbapça süresince hep bunu yapar. Ama bu benzeri milletvekilinin söyleyeceği benzeri rapor değil.
Sıfır veriler üzerinden özlük devletimizi ve ülkemizi suçlamanın anlamı bulunmayan. Düzenlilik olayları ile dayalı savaşım ediyoruz. Kim cürüm işliyorsa ülfet çerçevesinde gereği yapılıyor. Zahir benzeri şey söylüyorum. Buyurun gelin, ego sizi bakanlıkta gezdireyim. Lacerem bununla savaşım ettiğimiz, birimlerimizin elbette çalıştığını anlatayım.
EMLAKÇILARIN STAJI
Emlak danışmanları ile ilgili soru. Odalar var, emlak bürosu odaları. Bunların bir kısmı stajı savunuyor. Bir kısmı diyor kim staj olsun, tıpkısı kısmı olmasın. Biz konuştuk, dedik ki ‘Mevrut siz burada kuma noktada buluşun. Tığ ona bakarak kadem atalım. Siz uygun kalırsanız, bunları kaldırırız’. Ancak onları ortak noktada buluşturamadık. Ortak noktada buluşturalım, lazım adımı atalım. Yönetmelik değişikliği gerekiyor, yönetmelikte de değişiklik yapabiliriz.
Sayıştay ile alakalı geçen bütçe konuşmamda benim bunlara çokça ehemmiyet verdiğimi hatırlattınız. Bununla ait bilgiyi sizinle ısınmak isterim. 2020 Sayıştay raporunda 20 bulguya ilgilendiren ifade vardı. Bakanlığımızda gerekli iş yapıldı. 19 adeti gereği hesabına getirildiği ya da getirilmekte olması zımnında 2021 raporunda saha almamıştır. Dolayısıyla Sayıştay bulgu yapmış, tığ onu değerlendirmişiz, adım atmışız. Benzeri sonrakinde rapora almamış… 2021 Sayıştay raporunda 2020 yılı raporundan gelen 5 skor bulgu ile bu arada 12 belirgi kayran almaktadır. 5 tanesini Sayıştay bitmeme ettirmiş, arttırma 7 belirgi yapılmış. Ancak burada ne tıpkı kamu zararı, hangi bire bir zimmet var. Bizim yaptığımız idari uygulamaları Sayıştay’ın eleştirmesidir.
Esnaflarımızla ilişkin, terkinlerle ait ara sıra ifadeler kullanıldı. 2018 yılında tescil edilen esnaf 229 bin 298, terkin edilen 106 bin 267. Dolayısı ile demin burada rakamlar veriliyorken, yalnız terkinler veriliyor, tesciller verilmiyor… 2019, 238 bin 416 tescil, 114 bin 977 terkin. 2020, 287 bin 550 tescil, 101 bin 750 terkin. 2021, 233 bin 453 tescil, 79 bin 372 terkin. 2022, 31 Ekim itibariyle 256 bin 690 tescil, 96 bin 145 terkin edilmiş.
Bugüne kadar kaç esnafın krediye başvurduğu ve krediye ulaşımla dayalı sorular soruldu. 2022 yılının geçmiş 10 ayında 262 bin 235 esnaf ve sanatkara 56 milyar 60 milyon lirar tutarında yüreklilik kullandırılmıştır. amma velakin peş limitleri ile ait işletmeler üzere 500 bin liraya yeni çıkarıldı. Envestisman projeleri amacıyla 1,5 milyon liraya yükseltilmesi uygulamaya girdiği 22 Ilk Teşrin 2022 tarihinden itibaren 22 bin 804 esnafı ve sanatkara 7 milyar 286 milyon Türk lirası kullandırılmıştır.
Zincir marketlerin dünyada mesai saatleriyle ilişik uygulamaları. Değişik ülkelerin ayrımlı uygulamaları var. İtalya’da aksata günleri ve resmi tatillerde sınırlı olması gerekirken, ABD’de saat ve periyot kısıtlaması bulunmamaktadır.
İTHAL ATIK SORUSUNU YANITLADI: AVRUPA’NIN ÇEŞİTLİ ÜLKELERİ YAPIYOR
Tığ gübür ithal etmiyoruz, tiran kurallara bağladık. Ölçüm edersiniz ki çıktı ihracatta bilcümle ülkeler gabi dönüşümden galiba aynı ululuk istiyorlar. Bizim tesislerimiz özellikle Adana bölgesinde yoğunlaşmış. Burada Çevre Bakanlığı’nın sıkı denetim ve uygulamaları var. Bununla ilgili Türkiye’bile kampanya yapıldı, Türkiye atık çöp ithal ediyor kadar kampanya yapıldı. Bu işletmelerin kâffesi gözden geçirildi. Daha dahi sıkılaştırıldı. Türkiye bu ansız dönüşümü alıyor, anlayışsız dönüşümde kullanıyor, ürünlere çeviriyor ve esasen ihracat yapıyor. Nedeniyle bizim atıklarımız tam değil ve bu atıkları ithal ediyoruz. Bunu elden tığ değil Avrupa’nın türlü ülkeleri bunu yapıyorlar.
açık bölge müntesip ile tıpkısı istifham soruldu. açık bölge arazileri üstüne inşa edilen kâh arka yapılarının bozukluk envantere alınmadığı. Serbest bölgeler kanun kapsamında, kaynak arazileri üzerindeki başıboş bölgelerdeki arazilerin kullanma hakkı ruh ruhsatı süresi boyunca kullanıcı firmalara veriliyor. Ondan sonra kamuya geçiyor. Envanter pusat ve muhasebe işlemi yapılabilmesi üzere ilişik dip yapının hazineye tefehhüm etmesi gerekiyor. Henüz hazineye irfan etmemiş arka yapıların kullanma hakkı hazineye ait olmadığından hazineye irfan etmemiş art yapılar envantere kaydedilmemektedir.
“DURUŞUMUZ AÇIK VE AÇIK”
Rusya’ya gümrük yaptırımları konusunda sorular soruldu. Biliyorsunuz bizim bu konuda duruşumuz kesin ve berrak. Konfedere Milletler’in kararını uyguladığımızı tabir ediyoruz. Burada hem Ukrayna hem birlikte Rusya ile ilişkilerimizi sürdürüyoruz. Gayrı ülkelerin koymuş olduğu yaptırımları suiistimal edilmesine Türkiye adına cevaz etmiyoruz. Ancak tığ Birleşmiş Milletler kararı olmadığı için Rusya ve Ukrayna ile ticaretimize devam ediyoruz.
Turquality ile ilgili bir istifham sorulmuştu. Onunla ilişkin birlikte, neden Turquality çıkarıldı. Sebebi şu, Turquality programı bitmeme ediyor çalışmalarına. Biz firmalarımızın markalaşması üzere siktirici zamandır bitmeme fail düzentileme. Turquality’i getirdik, sebebi de söz temsili araba üretimi özne veya parafin yük üretimi işleyen firma ile masa üretimi işleyen firma ile, yazılım, harmoni, siber asayiş üzere teknolojik ayrımsız himmet fail firmalar bir kurallara tabi oluyorlar. İşlemiyor bu hep. Onları E- turquality şeklinde ayırdık. Onlara bilişim yıldızları adını koyduk.
Her büyüklük yaptığı ihracattaki teknoloji ürünü payını çoğaltmak gerek, biz üstelik bunun için çabalıyoruz. Tasarım ve işaret ihya projesi desteklediğimiz şirketlerin 2021 yılı ihracat ortalaması 10 doların üzerindedir. Bu şirketlerin kilo başına fiyatına baktığımız antlaşma Türkiye ortalamasının haddinden fazla çok üzerinde olduğunu görüyoruz. Ancak toplamlar payının çokça daha yükseklere fark etmek bizim üstelik kuma amacımız. Son beş sene içindeki performansımıza baktığımızda 2016 yılında ılımlı erdemli ve ileri uygulayım bilimi ürünler ihracatımız 48,9 milyar dolarken, 2021 yılında 77,5 bilyon dolara yükselmiştir.
“BIRKAÇ HARCADIK, HADDINDEN FAZLA ÖDEDİK”
Türkiye’de sabık sene 50 milyar dolar civarında enerji ithalatı vardı, bu yıl 100 milyar dolar civarında. Şimdi şunu söyleyebiliriz. İthalatımız arttı. Fakat sebep arttığına bakmamız üstelik önemlidir. Sabık sene tutar namına, bu sene sabık seneden çok tüketimimiz olmadı. Üste ihtimal tüketimde azalış tür. Amma güzeşte yıl 50 ödediğimize bu sene 100 ödüyoruz. Biz sabık sene ödediğimiz rakamlarda kalık olsaydık, bu yıl Türkiye’dahi akan meydanda sorunu kalmamış olacaktı. Çünkü hizmet ihracatımız bizim haddinden fazla kilolu şekilde arttı. Hem turizm gelirlerimiz, hem de diğer bakım kalemlerimizde okkalı çoğalma var.
“DIŞ TİCARET AÇIĞI ARTTI AMA HİÇ KİMSE ENERJİ YERYÜZÜ GÜVENLİĞİNDE MASLAHAT VAR DİYE BİR ÖZ SÖYLEMEDİ”
Erke fiyatları efdal, dış ticaret açığı arttı amma on paralık kimse enerji arz güvenliğinde problem var diye niteleyerek tıpkı şey söylemedi. Zira hakeza tıpkı uzanım yaşatmıyoruz Türkiye’ye. Besin yeryüzü güvenliğinde iş var, nereden bulacağız diye niteleyerek aynı şeyi birlikte kimesne dile getirmedi. Çünkü Türkiye bunu yaşatmadı vatandaşlarına. Nedeniyle bunlar oylumlu şeyler.
İnternetle dayalı gâh tüketicilerin kıygın edildiğiyle ilgilendiren. Burada isimleri var. Hep rakamı vereyim. 168 milyon 2 bin 22 bin teklik ukubet kesilmiştir bunlara. 168 milyon 288 bin 903 lira idari işlemle dayalı uygulama yapılmıştır. Özelden paylaşabilirim ne şirketler olduklarını.”
“TRENDYOL RAPORU BİTTİ”
Rakiplik Kurumu Başkanı Birol Küle, Trendyol ile ilişik soruya, “Trendyol ile ilişkin soruşturmamız bayılmak için. Raporu bitirdik. Tarafa deklerasyon ettik. April ayı kabil sonuncu kararı vermeyi planlıyoruz. Ancak burada yavuklu savunmayı elan almadığımız ve türel süreç tamamlanmadığı üzere tespitlerimizle ilişik etraflı izahat düzenlemek istemiyorum” dedi. Küle, bunun e- pazaryerleri ile ilişkin ilk sormaca olduğuna ilgi çekerek, “Dünyada da haddinden fazla fazla anket yok. E- pazaryeri soruşturmamızdaki incelememizin liyakatli geçtiğini söylemem lazım. Bu anlamda teknoloji seviyemiz ve beşeri sermayemizi de sınamış olduk” diyerek bilgi verdi.
Küle, zincir marketlerle ait kararlarını birlikte verdiklerini belirterek, 5-6 Aralık’ta ikinci soruşturmayı yapacaklarını belirtti. 20’ye mümasil teşebbüs karşı soruşturmanın yürüdüğünü kaydeden Küle, “İnşallah aralık kocaoğlan ortamında nihai kararı vermiş olacağız. Belki üçüncü tıpkı sormaca üstelik gelebilir” dedi.
Sanayi Bakanlığı, Rakiplik Kurumu ve Helal Akreditasyon Kurumu 2021 yılı kesin adisyon yasa teklifleri, 2023 yılı bütçe teklifleri AKP ve MHP’li milletvekillerinin oyları ile komisyonda akseptans edildi.
