Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye’nin NATO üyeliğinin 70. yıl dönümü olan 2022’nin İttifak üzere bile majör bire bir dönüm noktası olduğunu belirterek, “Ati 10 yıla dayalı Stratejik Konsept’te, terörün temel tehdit yerine kayda geçirilmesini sağladık. Savaşla gelişigüzel NATO üyeliğine başvuran İsveç ve Finlandiya’yla imzaladığımız Üçlü Muhtıra terörle savaşım önceliklerimizin kayda geçirilmesi açısından heybetli bire bir yarar oldu.” dedi.

Çavuşoğlu, TBMM Traksiyon ve Bütçe Komisyonunda, Dışişleri Bakanlığı ve ilgilendiren kurumlarının 2023 yılı bütçesinin sunumunu yaptı.

Aut yöntem gündemlerinin kısık olduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, yakından takip etmeleri gereken çokça sayıda kritik konunun olduğunu dile getirdi.

Bazı şanlı dosyalarda öne sâdır gelişmeleri paylaşan Çavuşoğlu, Türk Dünyası’nın Karabağ Zaferi’nin arkası sıra majör gelişmelere hayal olmaya bitmeme ettiğini, Ukrayna Savaşı sonrasında Mutedil Koridor’un mütezayit öneminin Türk dünyasının küresel ağırlığını henüz üstelik artırdığını söyledi.

Çavuşoğlu, bu potansiyeli hayata buyurmak amacıyla Türkiye-Azerbaycan- Özbekistan ile Dışişleri, Ticaret ve Iblağ, Türkiye-Azerbaycan- Kazakistan ile Dışişleri ve Iblağ Bakanlarının katılımıyla üçlü formatlar kurduklarını ve bu mekanizmalara enerji bakanlarının bile katılımını sağlayacaklarını tabir etti.

Bir yıl önce İstanbul’üstelik Türk Konseyi’ni arsıulusal teşkilata tahvil kararı aldıklarını hatırlatan Çavuşoğlu, bu hafta gerçekleşecek Semerkant Zirvesi’nde bile Türk Yatırım Fonu’nun hayata geçirilmesi, Türk Devletleri Teşkilatı 2022-2026 Izleme Belgesi’nin kabul edilmesi, TÜRKSOY, TÜRKPA, Türk Akademisi ve Türk Hars ve Miras Vakfı’yla ilişkilerin kurumsallaştırılması, Türk Devletleri Teşkilatı Spor Teşkilatı kurulması ve ticaret ve iblağ konularında konkre adımlar atılmasını planladıklarını kaydetti.

Çavuşoğlu, bugün Ticaret Bakanı Mehmet Muş’la Semerkant’a yola çıkacaklarını belirterek, başka bakanlarla gelişigüzel bu kararlara sonuç halini verip, liderlerin onayına amade kuzuluk getireceklerini söyledi.

Azerbaycan’la savunmadan, enerjiye, lojistikten, ulaştırmaya, işgalden kurtarılan toprakların yeniden inşasına kadar kapsamlı işbirliğinin artarak bitmeme ettiğini vurgulayan Çavuşoğlu, Azerbaycan’ın Yengi Günü’nü kutladı.

Çavuşoğlu, normalleşme politikalarının 2022’da Türkiye’nin deli dolu dış politikasının mefret tıpkısı boyutunu oluşturduğunu belirterek, ” Güney Kafkasya’da hazar ve zenginlik amacıyla Ermenistan’la normalleşme sürecini yürütüyoruz. Azerbaycan’la eşgüdüm süresince Ermenistan’ı barışın paydaşı ika girişimlerimiz sürecek.” dedi.

Suudi Arabistan, BAE ve İsrail’le normalleşme

Öte yandan Türkiye’nin Suudi Arabistan ve Birleşik Fellah Emirlikleri’yle (BAE) ilişkilerinin de kullanılmamış aynı döneme girdiğini hatırlatan Çavuşoğlu, gücük müddet zarfında kopça kayırıcı dozaj ziyaretlerde bir nice konuyu çözüme kavuşturduklarını, ticaret, yatırımlar, terbiye, ekin ve dış siyaset gibi birçok alanda paçarız kazanımlar elde ettiklerini aktardı.

Çavuşoğlu, İsrail’le, eş çıkarlar ve karşılıklı hassasiyetlere gocunmak çerçevesinde tıpkısı işbirliği hedeflediklerini, karşılıklı kendisine büyükelçilerin baştan atandığını ve üst düzey ziyaretlerin gerçekleştiğini belirterek, Filistinlilerin haklarının ve Kudüs’ün statüsünün ilişkilerin mehabetli ayrımsız unsuru olduğunu, İsrail’bile kullanılmamış kurulacak hükümetle birlikte süreci bu temelde ilerletmeye hazır olduklarını vurguladı.

Suriye’birlikte, 4 stratejik murat temelinde ilkeli tavırlarını koruduklarını kaydeden Çavuşoğlu, bunların ülkenin birliğinin ve arazi bütünlüğünün korunması, siyasal çözüm temelinde kalıcı istikrara kavuşturulması, terörün sınırlardan sökülüp atılması ve Suriyelilerin ülkelerine güvenli şekilde dümbelek dönmesi olduğunu dile getirdi.

Çavuşoğlu, “İstikrarı sağlamaya yönelik çabalarımız yardımıyla kestirmece 530 bin Suriyeli düşüncesiz döndü. İstihbarat kurumları arasındaki kâin temasların diplomatik seviyeye çıkarılmasına akla yatkın ortam oluşursa, bunu birlikte değerlendiririz.” ifadesini kullandı.

Libya’dahi üstelik sahada dengeyi koruduklarını vurgulayan Çavuşoğlu, Milli Ilişki Hükümeti özellikle girmek için siyasal yelpazenin herhangi bir kesimiyle temasları artırdıklarını rapor etti.

Çavuşoğlu, güzeşte ay Trablus’a yaptıkları ziyarette imzalanan Hidrokarbon Antant Muhtırası işbirliğini benzeri kayırıcı düzeye çıkardığını hatırlattı.

Iye ve Gün Doğusu Akdeniz

Ege ve Gün Doğusu Akdeniz’birlikte Türkiye ve Yıldız Kıbrıs Türk Cumhuriyetinin (KKTC) doğruluk ve çıkarlarını kararlılıkla koruduklarını vurgulayan Çavuşoğlu, diğer askeri statüdeki adaların silahlandırılması konusundaki diplomatik ve hukuki adımları sürdürdüklerini, akıbet bir yılda Mürekkep Milletlere (BM) gönderdiği ilave iki mektubun ” Yunanistan’ın dengesini bozduğunu” belirtti.

Çavuşoğlu, “Şarki Akdeniz’de BM’ye bildirdiğimiz kıta sahanlığımıza müteveccih Küçük Asya Palikarya ikilisinin akıbet 2 yıldaki 9 ihlal girişimini sahada ve masada engelledik. Sonunda bir İtalyan şirketi de bizim ana kara sahanlığımızda ilmî araştırı fora etmek üzere Türkiye’ye başvuru yaptı. Bu bizim ana kara sahanlığımızı ayırt etmek anlamına geliyor. Tığ da bu izni bittabi kâh koşullarla kendilerine verdik. ” değerlendirmesinde bulundu.

Kıbrıs meselesinde ayrımsız dönüm noktasında olduklarını hatırlatan Çavuşoğlu, KKTC Hükümeti’yle birlikte hâkim müsavat ve değer arsıulusal yontu temelinde iki devletli çözümü savunmayı sürdüreceklerini, Maraş açılımı ve KKTC’nin yaptığı son öneriler kabilinden somut adımlara desteklerinin üstelik devam edeceğini vurguladı.

Çavuşoğlu, Türkiye’nin NATO üyeliğinin 70. sene dönümü olan 2022’nin İttifak amacıyla üstelik oylumlu benzeri dönüm noktası olduğuna dikkati çekerek, “Ati 10 yıla dair Önemli Konsept’te, terörün asıl gözdağı namına kayda geçirilmesini sağladık. Savaşla gelişigüzel NATO üyeliğine başvuran İsveç ve Finlandiya’yla imzaladığımız Üçlü Andıç terörle savaş önceliklerimizin kayda geçirilmesi açısından heybetli bir avantaj oldu.” ifadesini kullandı.

Üçlü Sistem ile uygulamaları izlem ettiklerini kaydeden Çavuşoğlu, zaman Ankara’üstelik olan İsveç Başbakanı Ulf Kristersson’un Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la bu konuları ele alacağını söyledi.

“SU üyeliğine tığ Türkiye kendisine bağlıyız”

Çavuşoğlu, Türkiye-AB ilişkilerini henüz müspet tıpkı gündeme taşıdıklarını belirterek, “AB üyeliğine biz Türkiye adına bağlıyız. Avrupa’nın haddizatında bu zor gününde Türkiye’ye ihtiyacı var. Türkiye’nin uluslararası alandaki etkin liderliği Avrupa için üstelik bir yarar olacak.” dedi.

Bakan Çavuşoğlu, “Bugüne kadar yaptıklarımızı ve yapıyor olduklarımızı Avrupa Birliğiyle (AKARSU) beraber yapsaydık, zaman Avrupa Birliği dünyada cesim tıpkı oyuncu namına ayakta alkışlanırdı. Ama maatteessüf bu vizyonu yakalayamıyorlar. Ağustos ayında büyükelçiler konferansında vurguladığım kabil, ‘Türkiye Avrupa’dır’ ifadesi bu yönelimi özetliyor.” değerlendirmesinde bulundu.

Çavuşoğlu, mavera yandan Rum-Yunan taleplerine tasdik olan DENIZ’nin bundan sonra ciddi aynı açılım kazanması gerektiğini vurguladı.

Afrika ve Türk Devletleri Teşkilatı

Türkiye’nin sağ açıklık ve katılma politikalarının konkre sonuçlarını almaya bitmeme ettiklerini kaydeden Çavuşoğlu, Türkiye’nin Afrika’daki büyükelçiliklerin sayısının 44’e çıktığını, Afrika kıtasıyla tecim hacminin bile 2002’den bu yana 10 kat artarak bu yıl böylecene 45 bilyon dolara çıkacağını söyledi.

Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın liderliğinde gerçekleştirilen 3. Türkiye-Afrika Ortaklık Zirvesi’ne 38 ülkeden 16 Azamet ve Hükümet Başkanı ile 100 Nazır katıldığını hatırlatarak, dünyada bu tuhaf zirveleri yapabilen çokça beş altı büyüklük ve kurum olduğunun altını çizdi.

Bakan Çavuşoğlu, “Geçtiğimiz ay Afrika turumda ülkemize gösterilen yakın ilgiye tıpkısı el daha tanık oldum. Bu de tabii Sayın (Fransa Cumhur Reisi Emmanuel) Macron’un dengesini bozdu. Yeniden Afrika’yla ait Türkiye aleyhine açıklama yapmaya bitmeme ediyor.” değerlendirmesinde bulundu.

Çavuşoğlu, Latin Amerika ve Karayipler Bölgesi’yle ticaretlerinin 1 milyar dolardan 15 milyar dolara çıktığını belirterek, “Bu sene bu rakamı geride bırakarak tarihimizdeki yer efdal düet ticaret hacmine ulaşmayı hedefliyoruz. Baştan Asya girişimimiz de, binden çok eylem alanında somut hedeflere dönük şekilde devam ediyor.” dedi.

Antalya Diplomatlık Forumu

Öte yandan ayrımlı alanlarda yenilikçi girişimlerinin birlikte devam ettiğini vurgulayan Çavuşoğlu, martta düzenledikleri 2. Antalya Diplomatlık Forumu’nun (ADF) Antalya’yı “global diplomasi haritasının merkezine” yerleştirdiğini rapor etti.

Çavuşoğlu, bu kapsamda çokça sayıda azamet ve hükümet başkanı ile bakanlar ve arsıulusal yapılış yetkilerini Türkiye’bile ağırladıklarına dikkati çekerek, ADF’nin kurumsallaşmasına ilgilendiren yasa teklifinin meclise sunulduğunu söyledi.

Çavuşoğlu, Sayısal Diplomasi girişimleriyle yeni teknolojilerden dış politikanın değme alanında yararlandıklarını belirterek, bakanlığın çözümleme ve değerlendirmelerini “ciddi öngörü ve gelecek okuryazarlığı” üzere bilimsel yöntemlerle perçinlemek amacıyla bir defa haritasını uygulamaya koyduklarını anlattı.

Konsoloshane hizmetlerinde yapay zeka ve yıpranmamış teknolojilerden faydalanmaya devam ettiklerini kaydeden Çavuşoğlu, vatandaşların erişimini kolaylaştırmak amacıyla enstantane mülahaza uygulamalarını hizmete aldıklarını ve sakat vatandaşlar için Konsoloshane Çağrı Merkezi’nde belen dilinde görüntülü hizmete başladıklarını söyledi.

Çavuşoğlu, Türkiye’birlikte değişik kurumların verdiği 74 hizmeti vatandaşlara en bereketli şekilde sağladıklarını belirterek, yılbaşından beri yaklaşık 3 milyon konsolosluk hizmeti gerçekleştirdiklerini, bu yıl şimdiye büyüklüğünde 127 Türk vatandaşını cankurtaran uçakla Türkiye’ye getirdiklerini kaydetti.

“Avrupa’birlikte yükselen ırkçılık, ecnebi düşmanlığı ve İslam karşıtlığı karşısında vatandaşlarımızın yanındayız”

Nazır Çavuşoğlu, “Avrupa’birlikte yükselen ırkçılık, ecnebi düşmanlığı ve İslam karşıtlığı karşısında vatandaşlarımızın yanındayız. Hukuk desteği vermeye üstelik devam ediyoruz.” dedi.

Dünyanın rastgele yerinde Türk soydaşlarının kardeş ve akraba topluluklarının kendilerinden bindi beklediğini hatırlatan Çavuşoğlu, “Ukrayna Savaşı’nın başlamasıyla tahliye operasyonumuzu derhal hayata geçirdik. Aralarında Ahıskalı ve Kırım Tatar soydaşlarımız ile cömert Türk devletlerinin vatandaşlarının bulunduğu 18 binden aşkın kişiyi boşaltma ettik. Deminden üstelik Herson bölgesinden çıkmaya müteharrik Ahıska Türklerinin ülkemize getirilmesi için çalışmalarımız sürüyor.” değerlendirmesinde bulundu.

Çavuşoğlu, Balkanlar’dan Ilımlı Maşrık’ya dünyanın dört bir beraberinde Gün Batısı Trakya Türkleri, Katliam Tatarları, Mesket Türkleri, Uygur Türkleri, Gagauz Türkleri, Irak ve Suriye Türkmenlerinin yanında durmaya bitmeme edeceklerini dile getirdi.

“Dış siyaset konularına milli ve siyaset üstü benzeri göz açısıyla yaklaşıyoruz”

Etkili diplomasinin imdi kendileri için “tercih değil” bire bir “zorunluluk” olduğunun altını çizen Çavuşoğlu, “Bekle gör politikası izleme lüksümüz namevcut. Etkin diplomasinin sonuç vermesi tamam kurumlarımızla aktif işbirliğine sadık.” değerlendirmesini yaptı.

Çavuşoğlu, bu kapsamda meclisin desteğini herhangi bir ahit arkalarında hissettiklerini ifade etti.

Milletvekillerinin istifham önergelerinin ve hikmet taleplerinin hızlı ve aktif şekilde karşılanmasının öncelikleri olduğunu kaydeden Çavuşoğlu, “TBMM Umumi Sekreterliğinin verilerine göre, Bakanlığımın istifham önergelerinde yüzdelik 95’in üstünde tıpkı yanıtlanma oranıyla bir numara tam olması bunun göstergesi. Aut siyaset konularına milli ve siyaset üstü aynı bakış açısıyla yaklaşıyoruz. Eleştiri konularda muhalefetimizi ve milletvekillerimizi bilgilendirmeye devam edeceğiz.” dedi.

Dışişleri Bakanlığı ve ait kurumlarının 2023 bütçesi

Çavuşoğlu, Dışişleri Bakanlığının ve ilişkin kuruluşların 2021 yılına ilgili Kesin Hesaplarının Hazine ve Maliye Bakanlığına iletildiğini ve Bakanlığın harcamalarının denetimi üstüne Sayıştay Başkanlığı ile mümasil işbirliği zarfında olduklarını belirterek, “Raporlara yansıyan umum bulguları dikkatle inceliyoruz, mukteza düzenlemeleri yapıyoruz. Sayıştay’ın 2021 yılına dair teftiş raporunda 8 belirgi düzlük alıyor. Bunlardan, üçünün mevzuata dair değerlendirme farklılıklarından, ikisinin yurt dışında yaşanan yabansı koşullardan, Ukrayna’daki kavga üzere, kalan üçünün ise saymanlık kodlarına ilişkin girişlerden kaynaklandığı tayin edildi. Bu bulguların çözüme kavuşturulması üzere dahi lazım çalışmayı yapıyoruz. Antrparantez, İç Denetim Birimi’nin faaliyetlerini elan etken arkaç getirecek önlemleri alıyoruz.” ifadesini kullandı.

Dışişleri Bakanlığına 2023 yılı Merkezi Dümen Bütçe Yasa Teklifi ile 16,7 milyar teklik mukabele tahsis edilmesinin öngörüldüğünü söyleyen Çavuşoğlu, Bakanlık bütçesinin yaklaşık yüzde 55’inin daraç dışı teşkilatının harcamaları üzere kullanıldığını, yüzdelik 35’inin uluslararası kuruluşlara ulama payı ödemeleri ve ancak dışındaki öğretmen, lektör ve din görevlileri maaşları üzere harcandığını kaydetti.

Çavuşoğlu, AKARSU Başkanlığının AKARSU ile uzlaşma ve iletişim çalışmalarını sürdürürken, AKARSU finansal kaynakları ve programlarından bildirme aktif şekilde faydalanma yönünde çalışmaya bitmeme ettiğini belirterek, Ulusal Ajansın birlikte rastgele sene 60 bin vatandaşın Erasmus ve Avrupa Dayanışma Programından yararlanmasına koruyucu olduğunu söyledi.

Avrupa Komisyonu’nun sene süresince 10 Avrupa ülkesinin ulusal ajanslarına yaptığı rutin tetkik ziyaretinde Türkiye Millî Ajansı’nın yeryüzü liyakatli ajans kendisine nitelendirildiğini hatırlatan Çavuşoğlu, bu sene stajyer memnuniyetinin sunma yüksek olduğu çalım olduklarını ifade etti.

Çavuşoğlu, Türk Akreditasyon Kurumu’nun Türk ürünlerinin standartlarını yükselttiğini, aut ticaretin önünü açtığını ve bacanak ve cömert ülkelere denklik ve uygunluk üstüne destek sağladığını kaydetti.

Vekil Çavuşoğlu, 1,9 bilyon lirası Ulusal Ajans ve SU programlarına paydaşlık görünmek amacıyla, DENIZ Başkanlığı için hep 2,1 bilyon lira bütçe teklifinin Komisyon’un onayına sunulduğunu söyledi.

Çavuşoğlu, antrparantez Türk Denklik Kurumunun 2023 bütçe teklifi olan 119 milyon teklik ödeneğin dahi onaya sunulduğunu rapor etti.

Nazır Çavuşoğlu, Dışişleri Bakanlığı bütçesini ve kamu kaynağını ülkenin çıkarları için yer etkin şekilde kullanacaklarını vurguladı.

(Bitti)