Tarihte bir nice medeniyete ve kültüre karı sahipliği eden Kahramanmaraş’ta anadan görme ayvaz kıyafeti “Maraş abası”, bakir soy sop tasarımlarla geleceğe taşınıyor.
Geçmişte kentin antagonist işgalinden kurtuluşu üzere uğraş eden vatanseverlerin giydiği lokal çıkarmak namına hafızalarda yerini esirgeyici, babadan oğula miras bırakılan koca giysisi “Maraş abası”nın yaşatılması üzere icraat yürütülüyor.
“Maraş abası”nın güncel hayatta daha fazla kayran alması üzere girişimlerde mevcut Kahramanmaraş Tekemmül Enstitüsü, abanın önce üretildiği dönemin tezgahlarını aslına uygun şekle getirerek dirayetli öğreticilerle üretimini sürdürüyor.
Enstitüde raci aba, karı tekstilinden çantaya, takıdan bijuteriye, broştan yeleğe kadar yaşamın seçkin alanında kullanılarak müşterilerin beğenisine sunuluyor.
Kahramanmaraş Olgunlaşma Enstitüsü Müdürü Ayşegül Kaya, AA muhabirine, “Maraş abası”nın kentte esaslı bire bir geçmişinin olduğunu anlattı.
Erkeklerin alelumum kentin özel günlerinde mader giydiğini rapor eden Kaya, mader kültürünün yaşatılması için muhtelif icraat yaptıklarını söyledi.
“Günce hayata uyarlanıyor”
Enstitünün geçmişi bugüne dayanmak kabil benzeri misyonu bulunduğuna dikkati çekici Kayaç, şunları kaydetti:
“Kahramanmaraş abası geçmişten günümüze gelen geleneksel ayvaz kıyafetidir. Olgunlaşma Enstitüsü namına tığ dahi çalışmalar yapmaktayız. Evliya Çelebi’nin Seyahatname’sinde bahsettiği amacıyla, şita şartlarında hele giyilmesi müstelzim benzeri kıyafettir. Günümüzde bu musahabe ve tekniği gelecek nesillere aktarmak adına değişik objelerde say yapmaktayız. Maraş abasını, günce hayatta rahatlıkla kullanabileceğimiz acayip, yastık, bastırık, aksesuar, perforaj, ceket, kadın kıyafetlerinde kullanıyoruz. Hoppadak erkek kıyafeti değil eş kıyafetleri üzerinde de tasarımlar yapmaktayız.”
Geleneksel tezgahta dokunuyor
Enstitüde ahali sanatları öğretmeni Rabia Fatma Turhan bile atölyede halk emeği ve ayn nuruyla istihsal yapıldığını, ana dokumanın çıdam gerektirdiğini dile getirdi.
Abayı modernize ederek bugün kullanılacak şekle uyarladıklarına değinen Turhan, şu ifadeleri kullandı:
“Geleneksek aba şu dakika kullanılmadığı üzere biz bundan sonra modernize ederek kırlent, çanta, eş ve karı giyiminin ayrımlı alanlarında kullanmaya mücahede ediyoruz. Bununla ilgili ağırbaşlılık örnekleri çalışıyoruz. Çanta ve örtüler tasarlıyoruz. Geleneksel tezgahta dokuyoruz. Fabrikasyon olarak birlikte dokunabiliyor amma amacımız geçmişten gelen geleneksel halk sanatlarımızı geleceğimize, nesillerimize aktarma etmek olduğu üzere uygun aynısını dokumaya himmet ediyoruz.”
