Zaman, Milli Mücadelemizin önderi ve Cumhuriyetimizin kurucusu, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün ebediyete intikalinin 84. yıl dönümü. Tığ bile Haberler.com ailesi olarak, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ü hasret ve minnetle anıyoruz.

ANITKABİR VE DOLMABAHÇE’YE AKIN EDECEKLER

1938 yılının 10 Teşrinisani’ında kaybettiğimiz Gazi Mustafa Eksiksizlik Atatürk, değme sene olduğu kabilinden bu yıl da şişman bire bir şiddetli ve sevgiyle anılacak. Anıtkabir ziyaretçileriyle buluşacak. Gelişigüzel yıl olduğu üzere bu yıl dahi binlerce vatandaşlar, ellerinde bayraklarıyla Atatürk’ad hayata gözlerini yumduğu Dolmabahçe Sarayı’na akış edecek.

09.05’TE MALTALIK DURACAK

Koronavirüs tedbirleri kapsamında vatandaşların maskelenmiş ve mesafeli adına hatır alınacağı Dolmabahçe Sarayı’nda saatler 09.05’i gösterdiğinde Atatürk’ün odasında resmi merasim düzenlenecek.

ANITKABİR’DE İLK TÖREN

Anıtkabir’deki önce merasim Cumhur Reisi Recep Erdoğan’ın Aslanlı Yolun başladığı merdivenlerin önündeki alanda saat 08.45’te başlayacak. Cumhur Reisi Erdoğan, mozoleye çelenk bırakacak ve “ti” borusunun çalınmasıyla iki dakikalık çekinmek duruşunda bulunulacak.

CENAZE ALBÜMÜ SANAL ORTAMDA ZİYARETE SUNULDU

Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Şişman Alemdar Mustafa Kemal Atatürk’nam vefatının arkası sıra İstanbul ve Ankara’bile planlı cenaze töreninde çekilen fotoğraflardan oluşan cenaze albümü sanal ortamda mülakat edilebilecek. Milli Katalog arşivinde saha düz “Ebedi Şefimiz Atatürk’ad İstanbul ve Ankara’daki Cenaze Merasimi Albümü”nün tahminî 2 yıllık yenileme süreci tamamlandı. Milli Kitabevi Yenileme ve Konservasyon laboratuvarında hesaplı say kapsamında albümün deri derisi ve yöre kap üzerindeki yazıları rötuşlandı, sırtçı sayfalar değiştirildi, fotoğraflar onarıldı. Ata’nın son yolculuğuna ilişkin 800 fotoğraftan oluşan resimlik amacıyla Milli Kütüphanenin internet sitesinde mevhum sergi hazırlandı.

“İNSANLIK ŞIŞMAN EVLADINI KAYBETTİ”

Gazeteler 10 Teşrinisani 1938 haset, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu, Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün ölümüne duyulan üzüntüyü manşetlere taşıdı. Türk basını en hüzünlü manşetlerini o zaman attı. Millî gazeteler yıldırım (ikinci) baskılarıyla Ata’nın ölüm haberini okurlarına duyurdu. Atatürk’nam ebediyete irtihalini, Ulus Gazetesi, “Kurtarıcını ve Yeryüzü Balaban Evladını Kaybettin. Türk Milleti, Sen Sağol”, Tan Gazetesi , “Babamızı Kaybettik”, Cumhuriyet Altını Gazetesi, “Atatürkümüzü Kaybettik”, Kurun Gazetesi: “Atatürk Öldü. Türk Milleti Sen Sağol”, Akıbet Öğün Gazetesi: “Türk Milleti Celil Şefini, İnsanlık Büyük Evladını Kaybetti” manşetleriyle haberleştirdi.

10 KASIM ATATÜRK’Ü IHTIFAL HASET VE ATATÜRK HAFTASI

1938 yılı 10 Kasım haset saat 9’u 5 geçe aramızdan ayrılan Atatürk o gün türlü etkinliklerle anılır. 10-16 Son Teşrin haftası; onun yurtseverliği, ihtilal ve ilkelerinin anlatıldığı, radyo ve televizyonda Atatürk’nam konuşmalarının öz sesinden dinletildiği, Atatürk’le ilişik filmlerin gösterildiği hafta olarak kutlanır. Atatürk’nam aramızdan ayrılığı ahit, Anıtkabir konuşma edilir, Ankara’dahi resmi merasim yapılır. Temas 10 Kasım’üstelik Türkiye’üstelik yaşam durur ve bayraklar yarıya indirilir.

MÜCADELE VE BAŞARIYLA GEÇEN MALTALIK

Büyük Alemdar Atatürk, 1881’üstelik Selanik’te dünyaya geldi. Annesi Zübeyde Hanım’ın arzusu doğrultusunda ilköğrenimine Koruyan Mehmet Koca’nin mahalle mektebinde başlayan Atatürk, henüz sonra babası Yüce Istek Nazik’nin isteği konusunda geçtiği Şemsi Nazik Mektebinde ilkokulu tamamladı.

Ortaokul eğitimi amacıyla gittiği Selanik Mülkiye Rüştiyesinden öz isteğiyle ayrılan Atatürk, öğrenimini Selanik Askeri Rüştiyesinde sürdürdü. Bu okulda hesap öğretmenliği eden Yüzbaşı Mustafa Kibar, Atatürk’ü sınıftaki ayrıksı “Mustafa”lardan yarmak amacıyla faik çaplı öğrencisine ikinci ad yerine “Kemal” ismini verdi.

Mustafa Eksiksizlik, Selanik Askeri Rüştiyesini bitirdikten sonraları Keşişhane Askeri İdadisinden ikincilikle çıkışlı oldu. Askeri öğreniminin beraberinde yabancı araç eğitimi birlikte düzlük Atatürk, yazları yetkilendirilmiş döndüğü Selanik’te Frenkçe dersleri aldı. Elan bilahare İstanbul’a gelerek 1899’bile girdiği Harp Okulunu 1902’dahi teğmen rütbesiyle tümleç Atatürk, Savaş Akademisinden da 1905’te kurmay yüzbaşı rütbesiyle mezun oldu.

Atatürk, kurmaylık stajı için 1905’te Şam’bile 5. Kalabalık emrine atandı. Suriye bölgesindeki faik hizmetleri zımnında Beşinci Rütbe’den Mecidi Nişanı verilen Atatürk, 1907’dahi merkezi Makedonya’nın Manastır şehrinde mevcut 3. Kargaşa Karargahı’na atandı. Atatürk, 3. Ordu Karargahı’nın Selanik’teki erkânıharp şubesinde görevlendirildi.

Mustafa Kemal Atatürk, Manastır ve Selanik’te görevliyken 1909’da İstanbul’daki 31 Mart Vakası’nı bastıran Cereyan Ordusu’nda görev yaptı. 1910’üstelik Arnavutluk’taki isyanı bastırmak amacıyla planlı harekatta de görevlendirilen Atatürk, İtalya’nın 1911’bile Trablusgarp’a asker çıkarması üzerine Tobruk’a gönderildi. Tobruk ve Derne’de Türk kuvvetlerini başarıyla yönettikten sonradan binbaşı rütbesiyle 1912-1913 yıllarında Balkan Savaşı’na katılan Atatürk, Edirne’yi Bulgaristan’dan et kafalı alan kolorduda görev yaptı.

ANAFARTALAR KAHRAMANI

Atatürk, 1913’te Sofya’dahi ataşeliğe atandı. Elçilik Uzmanı adına görev yaptığı sırada Birinci Acun Savaşı’nın başlaması üstüne Atatürk, Başkomutanlık Vekaleti’ne müracaat ederek cephede görev kabul etmek istedi. Namına “Sizin için orduda değme antlaşma tıpkı fariza vardır. Ancak Sofya Ataşemiliterliğini henüz oylumlu gördüğümüzden sizi orada bırakıyoruz.” cevabının verilmesi konusunda Büyük Alemdar, Başkomutan Vekili Enver Ağırbaşlı’ya şu mektubu yazdı:

“Vatanın müdafaasına ilgilendiren etkin vazifelerden henüz önemli ve şanlı bire bir misyon imkânsız. Arkadaşlarım savaşma cephelerinde, yara hatlarında bulunurken ben, Sofya’dahi ataşemiliterlik yapamam. Eğer kaliteli subay kalkışmak liyakatinden mahrumsam, kanaatiniz bu ise lütfen degaje söyleyiniz.”

Bunun konusunda Atatürk, 1915’te Esat Paşa komutasındaki 3. Kolordu’ya ilişkin Tekirdağ’de oluşturulacak 19’uncu Öğür Komutanlığına atandı. Gelibolu Yarımadası’na er çıkaran ve Conkbayırı’na ilerleyen düşman birlikleri Atatürk’ün komutasındaki 19’uncu Parti kuvvetlerinin taarruzuyla geri çekildi. Atatürk, “Anafartalar Kahramanı” kendisine ad kazandı.

Atatürk, Conkbayırı taarruzu sırasında göğsüne çıkacak eden şarapnel parçasının cebindeki saati parçalayarak dönmesi sonucu müstakil tıpkı ölümden kurtuldu. Doğu Cephesi’nde 16’ncı Kolordu Komutanlığına atanan Atatürk, 1916’üstelik Acımasız saldırılarını durdurarak Bitlis ve Muş’u düşmandan anlayışsız aldı ve bu cephede generalliğe feyiz etti. 1917’üstelik Filistin ve Suriye’birlikte vazifeli 7’nci Kalabalık Komutanlığına atanan Atatürk, bire bir yıl Veliaht Vahdettin ile Almanya’ya anbean Alman Umumi Karargahı ve Alman savaş cephelerinde incelemelerde bulundu.

1918’birlikte baştan görevlendirildiği Suriye cephesinde 7’nci Ordu Komutanıyken, Birinci Dünya Savaşı’nın sona ermesiyle imzalanan Mondros Mütareke Antlaşması’ndan sonradan İstanbul’a döndü. Ülkeyi antagonist işgalinden yetirmek amacını bilinmez epilepsi, Kargaşa Müfettişliği görevi ile İstanbul’dan ayrıldı.

“MANDA VE HİMAYE AKSEPTANS EDİLEMEZ”

Karadeniz eliyle 19 Mayıs 1919’dahi Samsun’a çıkan Mustafa Kemal, 22 Haziran 1919’bile Amasya Genelgesi’ni yayımladı. Türk milletine, “Vatanın bütünlüğünün ve milletin bağımsızlığının tehlikede olduğunu, azim ve kararlılıkla vatanın kurtarılması üzere Sivas’ta aynı kurultay toplanacağını” bildirdi.

Ayrıca Osmanlı Hükümetinin verdiği görevden ve askerlikten incizap ederek, 23 Orak Ayı 1919’da Erzurum’dahi, 4 Eylül 1919’da Sivas’ta toplanan kongrelerin başkanlığını yaptı. Bu kongrelerde, “Antagonist işgaline karşı milletin vatanı savunacağı, bu amaçla geçici bir hükümetin kurulacağı ve ayrımsız milli meclisin toplanacağı, manda ve himayenin kabul edilmeyeceği” kararları alındı ve açıklandı. Türkiye Balaban Budun Meclisi (TBMM), onun çabalarıyla 23 April 1920’de Ankara’dahi tarihi görevine başladı. Mustafa Eksiksizlik Atatürk, Meclis ve Hükümet Başkanı seçildi.

TBMM açılmadan 17 bölüm ilk, 6 Nisan 1920’birlikte, Mustafa Eksiksizlik Atatürk’ün talimatıyla Küçük Asya Ajansı (AA) kuruldu. “Türkiye’nin sesini dünyaya belirtmek” amacıyla kurulan AA, TBMM’nin çıkardığı ilk yasaları duyurdu, Milli Mücadele’nin ve Kurtuluş Savaşı’nın seçme aşamasına şehadet etti.

TBMM açılarak milli bire bir hükümet kurulmasına rağmen Osmanlı Hükümeti ile İtilaf Devletleri beyninde 10 Ağustos 1920’dahi Sevr Antlaşması imzalandı. Nazik Önder Atatürk, United Telegraph gazetesi muhabirine yaptığı açıklamada, Sevr Antlaşması’nı tanımadıklarını vurgulayarak, “Politik, adli, hesaplı ve finansal bağımsızlığımızı imhaya ve neticede kişi hakkımızı inkara ve kaldırmaya matuf Sevr Antlaşması bizce mevcut değildir.” ifadelerini kullandı. TBMM aracılığıyla Osmanlı Hükümeti ile İtilaf Devletleri arasında imzalanan Sevr Antlaşması’nın kabul edilmediği dünyaya duyuruldu.

MAREŞAL RÜTBESİ VE “GAZİ” UNVANI

İtilaf Devletleri’nin sayesinde İzmir’i engelleme fail Palikarya kuvvetlerinin ilerlemesi, 1921’dahi Birinci ve İkinci İnönü savaşlarıyla durduruldu. Palikarya ordusunun 23 Ağustos 1921’de baştan tecavüz etmesiyle Sakarya Meydan Savaşı başladı. Atatürk, birliklere, “Savunma hattı yoktur, defans sathı vardır. O yüzey hep vatandır. Vatanın seçme karış toprağı vatandaşın kanıyla ıslanmadıkça terk olunamaz.” emrini verdi.

Palikarya ordusu bozguna uğratılarak, Serdar Mustafa Kemal Ağır’nın yönettiği Türk ordusu, Sakarya Meydan Savaşı’ni zaferle sonuçlandırdı. 22 zaman süren bu savaşta Yunan ordusu alçak kayıplara uğratıldı. Bu zafer nedeniyle Mustafa Kemal Atatürk’e, TBMM tarafından “Mareşal” rütbesi ve “Gazi” unvanı verildi.

Sakarya Zaferi’nin arkası sıra 13 Ilk Teşrin 1921’üstelik Kafkas Cumhuriyetleri ile Kars Antlaşması, 20 Teşrinievvel 1921’birlikte Fransızlarla Hatay haricinde bugünkü Türkiye sınırının çizildiği Ankara Antlaşması imzalandı. Atatürk’nam komutanlığında Türk ordusu, vatanı düşman işgalinden kurtarmak üzere 26 Ağustos 1922’bile cebin saldırıya geçerek Iri Taarruz’u başlattı.

Mustafa Eksiksizlik Vakarlı’nın yönettiği 30 Ağustos 1922’deki Dumlupınar (Başkumandan) Meydan Savaşı’nde Türk ordusu, Palikarya ordusunun iri kısmını namevcut etti. Bozguna uğrayarak kaçan düşman kuvvetlerini izleyen Türk ordusu, 9 Ilkgüz 1922’üstelik İzmir’e girdi. Rum’yu antagonist istilasından kurtaran büyük askeri zaferlerin ardından 11 Teşrinievvel 1922’birlikte Mudanya Ateşkes Antlaşması imzalandı ve İtilaf Devletleri engelleme ettikleri Türk topraklarından çekildi.

İsmet İnönü başkanlığındaki Türkiye heyeti ile İngiltere, Fransa, İtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya ve Yugoslavya beyninde 24 Orak Ayı 1923’te Lozan Antlaşması imzalandı. Iri Önder, Lozan Antlaşması’na ilişik, “Bu devir, Türk milleti aleyhine, asırlardan beri müstahzar ve Sevr Antlaşması’yla tamamlandığı zannedilmiş büyük bire bir suikastın yıkılışını anlatım kıymet benzeri vesikadır.” değerlendirmesinde bulundu.

TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN İLK CUMHURBAŞKANI

Halas Savaşı’nın arkası sıra TBMM marifetiyle 29 Ilk Teşrin 1923’te Cumhuriyet Altını ilan edilirken, Mustafa Kemal Atatürk de Cumhurbaşkanı seçildi. 1938’de ölümüne arbede arka arkaya 4 nöbet Reisicumhur seçilen Atatürk, bu görevi yeryüzü teferruatlı süre yürüten Cumhurbaşkanı oldu. Cumhurbaşkanı Mustafa Eksiksizlik Atatürk’e 14 Haziran 1926’üstelik İzmir’bile yapılması planlanan suikast girişimi engellendi. Elebaşları İzmir’de tutuklandı. Nazik Alemdar, suikast girişimine ilişkin Rum Ajansına yaptığı açıklamada, “Yoğun girişimin benim şahsımdan tekessür lahut Cumhuriyetimize ve onun dayandığı erdemli ilkelerimize yönelmiş bulunduğuna kararsızlık yoktur. Benim ikinci sınıf vücudum benzeri bölüm elbet arazi olacaktır fakat Türkiye Cumhuriyeti sürgit zevalsiz kalacaktır.” değerlendirmesinde bulundu.

Gazi Mustafa Kemal’e, 24 Son Teşrin 1934’te 2587 az Kanunla “Atatürk” soyadı verildi ve bu soyadının yabancılar marifetiyle kullanılması yasaklandı. Askeri ve siyasal dehasıyla Türk ve acun tarihine adını kızıl harflerle yazdıran Mustafa Kemal Atatürk, 10 Kasım 1938’birlikte 57 yaşındayken Dolmabahçe Sarayı’nda saat 09.05’te hayata gözlerini yumdu.